Het is belangrijk om met elkaar te bespreken hoe je met elkaar om wil gaan. Wat is oké? En wanneer ga je over elkaars grens? Door dit van elkaar te weten, kunnen we seksueel grensoverschrijdend gedrag voorkomen. Maar hoe begin je zo’n gesprek? Deze gesprekstips helpen je daarbij.
Spreek anderen aan op seksueel grensoverschrijdend gedrag
Vertelt iemand een verhaal met daarin seksueel grensoverschrijdend gedrag? Heeft diegene dat niet door? Of wordt dit door de persoon als iets leuks of grappigs gezien? Probeer diegene er dan op aan te spreken. Gebruik daarbij de ik-vorm. Zo voorkom je dat de ander zich aangevallen voelt. Zeg bijvoorbeeld: ‘Ik voel me ongemakkelijk bij wat je vertelt’.
Leg daarna uit waarom het niet oké is. Bijvoorbeeld: ‘Ik begrijp dat je het als grappig of onschuldig ziet, maar zulke acties kunnen echt schadelijk zijn.’ Het kan ook helpen om open vragen te stellen zoals: ‘Wat vind je er grappig aan?’ of ‘Hoe denk je dat de ander zich voelde?’ Op die manier concludeert de verteller misschien zelf al dat het gedrag niet oké is.
Maakt iemand anders seksueel grensoverschrijdend gedrag mee? En ben jij er op dat moment bij? Dan ben je een ‘omstander’. Bekijk hier de tips voor omstanders.
Gebruik iets uit het nieuws of andere media als gespreksstarter
Vind je het lastig om direct over seksueel grensoverschrijdend gedrag te beginnen? Nieuws en andere media kunnen helpen om het gesprek op gang te brengen. Als seksueel grensoverschrijdend gedrag in het nieuws is, vraag dan bijvoorbeeld ‘Wat vind jij hiervan?’ of ‘Wat is het effect van deze situatie?’.
Is er een film, serie of boek met daarin seksueel grensoverschrijdend gedrag? Vraag bijvoorbeeld ‘Is het echt oké wat hier gebeurt?’ of ‘Zou jij je hierbij prettig voelen?’. Zo kun je makkelijker beginnen over je eigen grenzen. En vragen naar die van de ander.
Vraag om consent (en blijf vragen)
Bij seks is het belangrijk dat er consent is. Seks met consent is seksueel contact met wederzijdse instemming. Er is een duidelijke ‘ja’ vanuit alle partijen. Door vóór seksueel contact consent te checken, weet je zeker dat de ander het ook wil. Vraag bijvoorbeeld ‘Voel je je hier goed bij?’ of ‘Is dit oké voor jou?’.
Consent kan altijd worden ingetrokken. Daarom is het ook belangrijk om tijdens seks te blijven checken. Vraag bijvoorbeeld ‘Wil je hiermee doorgaan?’ of ‘Is nog steeds alles oké?’. Lees hier meer over consent.
Blijf over wensen en grenzen praten
Het is goed om te weten wat jouw grenzen zijn, en die van een ander. Maar het is ook oké als die grenzen veranderen. Of verschillen per situatie. Verder is het heel normaal als je je grens soms niet kent. Want soms moet je die ook ontdekken. Niet alleen bij seks, maar bijvoorbeeld ook bij aanrakingen of hoe dichtbij iemand bij jou mag staan.
Daarom is het belangrijk om het over grenzen te blijven hebben. Dat kun je bijvoorbeeld zo doen:
- ‘Ik heb gemerkt dat ik anders ben gaan denken over…’
- ‘Ik vind het tegenwoordig niet meer fijn als…’
- ‘Op dit moment weet ik niet wat ik daarvan vind. Kan ik er later op terugkomen?’
- ‘Ik vind het oké als je vanaf nu…’